Motor giảm tốc cho máy móc, thiết bị: Lựa chọn thế nào cho phù hợp?

Motor giảm tốc là một thiết bị cơ khí dùng để giảm tốc độ và tăng mô-men xoắn của động cơ điện. Nó được sử dụng rộng rãi trong các ngành công nghiệp như sản xuất, chế biến, xây dựng, vận tải,…

Motor giảm tốc có cấu tạo gồm hai phần chính là động cơ điện và hệ thống bánh răng. Động cơ điện cung cấp năng lượng cho hệ thống bánh răng quay. Hệ thống bánh răng có tác dụng giảm tốc độ và tăng mô-men xoắn của động cơ điện.

Ứng dụng của motor giảm tốc

Motor giảm tốc là một thiết bị cơ khí dùng để giảm tốc độ quay của động cơ điện, đồng thời tăng mô-men xoắn. Motor giảm tốc được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, từ sản xuất, xây dựng, nông nghiệp, cho đến đời sống sinh hoạt.

Ứng dụng trong sản xuất

Motor giảm tốc được sử dụng trong nhiều lĩnh vực sản xuất, bao gồm:

• Công nghiệp hóa dầu: Motor giảm tốc được sử dụng trong các máy móc khai thác, chế biến dầu khí, như máy bơm, máy khuấy,…
• Công nghiệp thực phẩm: Motor giảm tốc được sử dụng trong các máy móc chế biến thực phẩm, như máy xay, máy trộn, máy đóng gói,…
• Công nghiệp giấy, gỗ: Motor giảm tốc được sử dụng trong các máy móc sản xuất giấy, gỗ, như máy cưa, máy bào,…
• Công nghiệp xây dựng: Motor giảm tốc được sử dụng trong các máy móc xây dựng, như máy khoan, máy cắt, máy trộn bê tông,…
• Công nghiệp khác: Motor giảm tốc còn được sử dụng trong các ngành công nghiệp khác, như sản xuất hóa chất, sản xuất ô tô,…

Ứng dụng trong xây dựng

Motor giảm tốc được sử dụng trong nhiều lĩnh vực xây dựng, bao gồm:

• Thang máy: Motor giảm tốc được sử dụng trong các thang máy để điều khiển tốc độ di chuyển của thang máy.
• Cẩu trục: Motor giảm tốc được sử dụng trong các cẩu trục để điều khiển tốc độ nâng hạ của cẩu trục.
• Máy trộn bê tông: Motor giảm tốc được sử dụng trong các máy trộn bê tông để điều khiển tốc độ trộn bê tông.
• Máy khoan bê tông: Motor giảm tốc được sử dụng trong các máy khoan bê tông để điều khiển tốc độ khoan bê tông.
• Máy cắt bê tông: Motor giảm tốc được sử dụng trong các máy cắt bê tông để điều khiển tốc độ cắt bê tông.

Ứng dụng trong nông nghiệp

Motor giảm tốc được sử dụng trong nhiều lĩnh vực nông nghiệp, bao gồm:

• Máy tưới tiêu: Motor giảm tốc được sử dụng trong các máy tưới tiêu để điều khiển tốc độ quay của cánh bơm.
• Máy cày, máy kéo: Motor giảm tốc được sử dụng trong các máy cày, máy kéo để điều khiển tốc độ quay của bánh xe.
• Máy xay thức ăn chăn nuôi: Motor giảm tốc được sử dụng trong các máy xay thức ăn chăn nuôi để điều khiển tốc độ quay của trục xay.

Ứng dụng trong đời sống

Motor giảm tốc được sử dụng trong nhiều lĩnh vực đời sống, bao gồm:

• Băng tải: Motor giảm tốc được sử dụng trong các băng tải để điều khiển tốc độ di chuyển của băng tải.
• Tời điện: Motor giảm tốc được sử dụng trong các tời điện để điều khiển tốc độ nâng hạ của tời điện.
• Máy giặt: Motor giảm tốc được sử dụng trong các máy giặt để điều khiển tốc độ quay của lồng giặt.
• Máy rửa bát: Motor giảm tốc được sử dụng trong các máy rửa bát để điều khiển tốc độ quay của cánh quạt.
• Máy hút bụi: Motor giảm tốc được sử dụng trong các máy hút bụi để điều khiển tốc độ quay của cánh quạt.

Ưu điểm của motor giảm tốc

Motor giảm tốc là một thiết bị cơ khí dùng để giảm tốc độ quay của động cơ điện, đồng thời tăng mô-men xoắn. Motor giảm tốc được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, từ sản xuất, xây dựng, nông nghiệp, cho đến đời sống sinh hoạt.

Ưu điểm nổi bật của motor giảm tốc bao gồm:

• Tốc độ quay thấp, phù hợp với các ứng dụng yêu cầu tốc độ chậm: Motor giảm tốc có thể giảm tốc độ quay của động cơ điện xuống mức thấp hơn, phù hợp với các ứng dụng yêu cầu tốc độ chậm, như máy trộn, máy xay, máy cưa,…
• Mô-men xoắn lớn, là lựa chọn tốt nhất cho động cơ máy nâng, máy kéo,…: Motor giảm tốc có thể tăng mô-men xoắn của động cơ điện lên mức lớn hơn, phù hợp với các ứng dụng yêu cầu mô-men xoắn lớn, như máy nâng, máy kéo,…
• Kích thước nhỏ gọn, giúp tiết kiệm không gian lắp đặt: Motor giảm tốc có kích thước nhỏ gọn, giúp tiết kiệm không gian lắp đặt, phù hợp với các môi trường lắp đặt có diện tích hạn chế.
• Trọng lượng nhẹ, giúp dễ dàng vận chuyển và lắp đặt: Motor giảm tốc có trọng lượng nhẹ, giúp dễ dàng vận chuyển và lắp đặt, tiết kiệm thời gian và công sức.
• Hiệu suất cao, tiết kiệm điện năng: Motor giảm tốc có hiệu suất cao, giúp tiết kiệm điện năng, giảm chi phí vận hành.

Các loại giảm tốc phổ biến

Phân loại motor giảm tốc

Motor giảm tốc là một thiết bị cơ khí dùng để giảm tốc độ quay của động cơ điện, đồng thời tăng mô-men xoắn. Motor giảm tốc được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, từ sản xuất, xây dựng, nông nghiệp, cho đến đời sống sinh hoạt.

Có nhiều cách để phân loại motor giảm tốc, dựa theo các tiêu chí khác nhau. Dưới đây là một số cách phân loại phổ biến:

Phân loại theo nguồn điện áp

Theo nguồn điện áp, motor giảm tốc được chia thành hai loại chính là:

• Motor giảm tốc 1 pha: Motor giảm tốc 1 pha sử dụng nguồn điện áp 220V/50Hz. Loại motor này có cấu tạo đơn giản, giá thành rẻ, dễ lắp đặt và bảo dưỡng. Tuy nhiên, motor giảm tốc 1 pha có công suất thấp, không phù hợp với các ứng dụng yêu cầu công suất lớn.
• Motor giảm tốc 3 pha: Motor giảm tốc 3 pha sử dụng nguồn điện áp 380V/50Hz. Loại motor này có công suất lớn, hiệu suất cao, hoạt động ổn định, phù hợp với các ứng dụng yêu cầu công suất lớn.

Phân loại theo cấu tạo

Theo cấu tạo, motor giảm tốc được chia thành nhiều loại khác nhau, bao gồm:

• Motor giảm tốc bánh răng trụ: Motor giảm tốc bánh răng trụ là loại motor giảm tốc phổ biến nhất, có cấu tạo đơn giản, dễ lắp đặt và bảo dưỡng. Loại motor này có thể truyền được công suất từ nhỏ đến lớn, phù hợp với nhiều ứng dụng khác nhau.
• Motor giảm tốc bánh răng côn: Motor giảm tốc bánh răng côn có cấu tạo phức tạp hơn motor giảm tốc bánh răng trụ, nhưng có khả năng truyền công suất lớn hơn. Loại motor này phù hợp với các ứng dụng yêu cầu công suất lớn và tốc độ quay chậm.
• Motor giảm tốc trục vít: Motor giảm tốc trục vít có khả năng truyền công suất lớn và tốc độ quay rất chậm. Loại motor này phù hợp với các ứng dụng như nâng hạ, kéo đẩy,…
• Motor giảm tốc hành tinh: Motor giảm tốc hành tinh có cấu tạo phức tạp, nhưng có khả năng truyền công suất lớn và tốc độ quay ổn định. Loại motor này phù hợp với các ứng dụng yêu cầu độ chính xác cao.

Phân loại theo số cấp

Theo số cấp, motor giảm tốc được chia thành hai loại chính là:

• Motor giảm tốc 1 cấp: Motor giảm tốc 1 cấp chỉ có một cấp giảm tốc, có tỷ số truyền đơn giản. Loại motor này phù hợp với các ứng dụng yêu cầu tỷ số truyền không quá lớn.
• Motor giảm tốc nhiều cấp: Motor giảm tốc nhiều cấp có hai hoặc nhiều cấp giảm tốc, có tỷ số truyền phức tạp. Loại motor này phù hợp với các ứng dụng yêu cầu tỷ số truyền lớn.

Phân loại theo công suất

Theo công suất, motor giảm tốc được chia thành nhiều loại khác nhau, từ công suất nhỏ (dưới 100W) đến công suất lớn (trên 1000W). Lựa chọn motor giảm tốc có công suất phù hợp với yêu cầu của ứng dụng là rất quan trọng, đảm bảo motor hoạt động ổn định và bền bỉ.

Phân loại theo tốc độ quay

Theo tốc độ quay, motor giảm tốc được chia thành hai loại chính là:

• Motor giảm tốc tốc độ chậm: Motor giảm tốc tốc độ chậm có tốc độ quay ra nhỏ, từ 1 vòng/phút đến vài vòng/phút. Loại motor này phù hợp với các ứng dụng yêu cầu tốc độ quay chậm, như nâng hạ, kéo đẩy,…
• Motor giảm tốc tốc độ nhanh: Motor giảm tốc tốc độ nhanh có tốc độ quay ra lớn, từ vài vòng/phút đến hàng nghìn vòng/phút. Loại motor này phù hợp với các ứng dụng yêu cầu tốc độ quay nhanh, như máy trộn, máy xay,…

Cấu tạo motor giảm tốc

Motor giảm tốc là một thiết bị điện cơ học, bao gồm hai bộ phận chính là động cơ điện và hộp giảm tốc. Động cơ điện chuyển đổi năng lượng điện thành năng lượng cơ học, còn hộp giảm tốc có chức năng giảm tốc độ quay, tăng mô-men xoắn.

Cấu tạo của động cơ điện

Động cơ điện của motor giảm tốc thường được quấn theo kiểu motor 3 pha 4 cực, gồm các chi tiết nhỏ như:

• Rotor: Là một bộ phận của motor điện, có chức năng làm quay trục để cung cấp năng lượng cơ học. Rotor thường gồm các dây dẫn có dòng điện, tương tác với từ trường của Stator để tạo ra các lực quay trục.
• Vòng bi: Router có thể quay được là nhờ sự hỗ trợ của vòng bi, cho phép Rotor xoay trục của nó.
• Stator: Đây là bộ phận thuộc phần tĩnh của mạch điện từ động cơ, thường bao gồm các nam châm vĩnh cửu hoặc các cuộn dây. Các lõi của Stator thường được tạo từ nhiều tấm kim loại mỏng, được gọi là laminations. Laminations đảm nhận nhiệm vụ làm giảm tổn thất năng lượng có thể xảy ra nếu một lõi rắn được sử dụng.
• Khoảng cách không khí: Là khoảng cách được tính giữa Rotor và Stator. Khoảng cách này có ảnh hưởng quan trọng đến các hoạt động của động cơ. Khoảng cách không khí sẽ giúp làm tăng dòng chảy từ hoá cần thiết. Do đó, bạn nên lắp máy với một khoảng cách tối thiểu để tránh gây ra tiếng ồn và tổn thất không đáng có.
• Cuộn dây: Bao gồm các dây được đặt trong cuộn dây, thường được quấn quanh một lõi sắt mỏng, mềm để tạo thành các cực từ khi được kích hoạt bằng dòng điện.

Cấu tạo của hộp giảm tốc

Hộp giảm tốc của motor giảm tốc thường sử dụng bánh răng để truyền động. Hộp giảm tốc có thể được phân loại theo số cấp giảm tốc, theo nguyên lý truyền động, theo phương truyền động, theo kết cấu,…

• Phân loại theo số cấp giảm tốc:
  • Hộp giảm tốc 1 cấp: chỉ có 1 bộ bánh răng để truyền động.
  • Hộp giảm tốc 2 cấp: có 2 bộ bánh răng để truyền động, giúp giảm tốc độ quay nhiều hơn.
  • Hộp giảm tốc 3 cấp: có 3 bộ bánh răng để truyền động, giúp giảm tốc độ quay nhiều nhất.
• Phân loại theo nguyên lý truyền động:
  • Hộp giảm tốc bánh răng: sử dụng bánh răng để truyền động.
  • Hộp giảm tốc trục vít bánh vít: sử dụng trục vít bánh vít để truyền động.
  • Hộp giảm tốc hành tinh: sử dụng bánh răng hành tinh để truyền động.
• Phân loại theo phương truyền động:
  • Hộp giảm tốc trục thẳng: trục động cơ và trục tải nằm trên một đường thẳng.
  • Hộp giảm tốc trục đồng trục: trục động cơ và trục tải nằm trên cùng một trục.
  • Hộp giảm tốc trục nghiêng: trục động cơ và trục tải nằm trên hai đường thẳng song song.
• Phân loại theo kết cấu:
  • Hộp giảm tốc kín: các bánh răng được lắp ráp trong một vỏ kín, có tác dụng bảo vệ các bánh răng khỏi bụi bẩn và nước.
  • Hộp giảm tốc hở: các bánh răng được lắp ráp trực tiếp trên trục động cơ và trục tải, không có vỏ bảo vệ.

Cách chọn motor giảm tốc tốt

Motor giảm tốc là một thiết bị cơ khí điện, bao gồm hai bộ phận chính là động cơ điện và hộp giảm tốc. Động cơ điện chuyển đổi năng lượng điện thành năng lượng cơ học, còn hộp giảm tốc có chức năng giảm tốc độ quay, tăng mô-men xoắn.

Để chọn được motor giảm tốc phù hợp, cần cân nhắc các yếu tố sau:

• Công suất: Công suất của motor giảm tốc phải phù hợp với nhu cầu sử dụng của máy móc, thiết bị. Công suất motor được tính bằng đơn vị mã lực (HP) hoặc kW.
• Tốc độ quay: Tốc độ quay của motor giảm tốc phải phù hợp với tốc độ quay yêu cầu của máy móc, thiết bị. Tốc độ quay được tính bằng đơn vị vòng/phút (rpm).
• Tỷ số truyền: Tỷ số truyền của motor giảm tốc là tỉ lệ giữa tốc độ quay đầu vào và tốc độ quay đầu ra. Tỷ số truyền càng lớn thì tốc độ quay đầu ra càng chậm, mô-men xoắn đầu ra càng lớn.
• Kích thước: Kích thước của motor giảm tốc phải phù hợp với vị trí lắp đặt và không gian của máy móc, thiết bị.
• Nguyên lý truyền động: Có hai nguyên lý truyền động chính của motor giảm tốc là:
  • Truyền động bằng bánh răng: Đây là loại motor giảm tốc phổ biến nhất, có ưu điểm là độ bền cao, giá thành hợp lý.
  • Truyền động bằng trục vít bánh vít: Loại motor giảm tốc này có ưu điểm là mô-men xoắn đầu ra lớn, tiếng ồn thấp, nhưng giá thành cao hơn so với motor giảm tốc truyền động bằng bánh răng.
• Hãng sản xuất: Có nhiều hãng sản xuất motor giảm tốc khác nhau, trong đó có các hãng nổi tiếng như:
  • Hãng của Nhật: Hitachi, Toshiba, Mitsubishi, ABB …
  • Hãng Trung Quốc: Jumar, Parma, TTT, Julong…
  • Hãng Đài Loan: Teco, Wansin, Liming…

Dưới đây là một số gợi ý cách chọn motor giảm tốc cho từng loại ứng dụng cụ thể:

• Ứng dụng trong gia đình: Motor giảm tốc mini có công suất từ 6W đến 250W, tỷ số truyền từ 1/3 đến 1/500.
• Ứng dụng trong sản xuất công nghiệp: Motor giảm tốc tải trung có công suất từ 0.1 KW đến 7.5 KW, tỷ số truyền từ 1/3 đến 1/15000.
• Ứng dụng trong xây dựng: Motor giảm tốc tải nặng có công suất từ 0.18KW đến 160KW, tỷ số truyền 1/4 đến 1/120.

Ngoài ra, khi chọn mua motor giảm tốc, cần lưu ý một số vấn đề sau:

• Giá thành: Giá thành của motor giảm tốc phụ thuộc vào các yếu tố như công suất, tỷ số truyền, nguyên lý truyền động, hãng sản xuất,…
• Chế độ bảo hành: Nên chọn mua motor giảm tốc có chế độ bảo hành dài hạn để đảm bảo quyền lợi của mình.

Với những thông tin trên, hy vọng bạn có thể chọn được motor giảm tốc phù hợp với nhu cầu sử dụng của mình.